Nieuwe technologie voor een efficiëntere behandeling ziekte van Pompe en andere stofwisselingsziekten

20-11-2012 — /europawire.eu/ — VIB-onderzoekers van de UGent en de Vrije Universiteit Brussel hebben samen met het bedrijf Oxyrane een nieuwe technologie ontwikkeld voor de productie van een efficiëntere en mogelijks ook goedkopere therapie voor stofwisselingsziekten zoals de ziekte van Pompe. Oxyrane is in volle voorbereiding voor het opstarten van klinische testen voor een behandeling van de ziekte van Pompe.

Nico Callewaert (VIB-UGent): “Door natuurlijke processen en eiwitten uit twee microbes en een plant te combineren, hebben we de technologie kunnen verbeteren om enzymen te produceren die patiënten met deze stofwisselingsziekten niet kunnen aanmaken. Door te spelen met de suikerstructuren op de enzymen, kunnen we ervoor zorgen dat ze veel efficiënter terecht komen op de plaats in de patiëntencellen waar ze moeten werken. Het toont alweer aan wat we met medische biotech kunnen bereiken.”

Han Remaut (VIB-VUB):  “Het ontbrekende puzzelstuk in deze technologie was een eiwit dat we ontdekten in een bodembacterie. Dankzij het gedetailleerde inzicht dat we verkregen uit de 3D-structuur van dit nieuwe eiwit,  begrijpen we nu hoe het tot zijn unieke reactiespecificiteit komt en hoe we het verder kunnen verbeteren.”

Wouter Vervecken (Oxyrane): “Deze technologie lijkt het potentieel te hebben om efficiëntere behandelingen te ontwikkelen. De resultaten zijn zeer bemoedigend. Zo wordt het enzym voor de behandeling van de ziekte van Pompe door cellen van patiënten 17 keer  effectiever opgenomen dan de bestaande behandelingen”.

Lysosomale stapelingsziekten

1 op de 5.000 pasgeborenen heeft een lysosomale stapelingsziekte, waarbij in sommmige gevallen de symptomen maar op latere leeftijd zichtbaar zijn. In al de cellen van ons lichaam vind je lysosomen. Ze zijn verantwoordelijk voor de afbraak van celcomponenten zodat deze hergebruikt kunnen worden door de cel. Bij lysosomale stapelingsziekten zijn een of meerdere enzymen defect die normaal instaan voor deze afbraak. De niet afgebroken componenten stapelen zich op in de lysosomen. Dit vergiftigt uiteindelijk de cel en leidt tot orgaanschade die zonder behandeling steeds verergert. Een voorbeeld is de ziekte van Pompe waarbij de spieren worden aangetast.

De ziekte behandelen

Lysosomale stapelingsziekten kunnen behandeld worden door het ontbrekende enzym toe te dienen; een behandeling die gekend staat onder de naam EnzymVervangingsTherapie (EVT). Die enzymen moeten natuurlijk in de lysosomen van de patiëntencellen terechtkomen. Dit is mogelijk wanneer er op de enzymen een specifieke suikermodificatie (mannose-6-fosfaat) wordt aangebracht, een hele sinecure. Tot nog toe kon men dit alleen in zoogdiercellen min of meer goed produceren. De onderzoekers van VIB- en Oxyrane hebben een nieuwe, efficiëntere methode ontwikkeld waarbij gistcellen gebruikt worden in plaats van zoogdiercellen.

Een nieuwe technologie voor een efficiëntere productie

Het resultaat is verbluffend: patiëntencellen absorberen de lysosomale enzymen die op deze manier werden geproduceerd 17 keer efficiënter dan het huidige therapeutische product. Ook bij muizen met de ziekte van Pompe werkt het duidelijk beter. Op basis van deze resultaten wil Oxyrane starten met klinische testen voor de ziekte van Pompe waarbij het dus voor de eerste keer bij mensen getest zal worden.

Info

Prof. Nico Callewaert (VIB/UGent)
Vakgroep Biochemie en Microbiologie
Tel. 09 331 36 30
Gsm 0498 07 67 71
Nico.Callewaert@UGent.be

Wouter Vervecken (Oxyrane)
Tel. 09 261 77 00